Parlamentarzyści Prawa i SpSrawiedliwości rozpoczęli cykl spotkań i konferencji informujących polskich rolników w sprawie zmian w projekcie ustawy o obrocie ziemią. We wtorek 22.03.2016 r. odbyły się konferencje prasowe w Sieradzu i Pabianicach.
PONIŻEJ LINKI DO NAGRAŃ
Polska ziemia dla polskich rolników
– wywiad z Posłem na Sejm RP Piotrem Polakiem, członkiem sejmowej
Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ostatnio w Sejmie RP procedowany był projekt ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw. Temat wzbudził wiele emocji. Również na terenie Ziemi Sieradzkiej i Wieluńskiej pojawiły się informacje, że nie będzie można przekazać ziemi dzieciom, że będzie zabronione osiedlanie się na wsi mieszkańców miast i budowanie domów, że polski rolnik nie będzie mógł kupić ziemi od sąsiada czy powiększyć gospodarstwa, że będzie odbierana ziemia polskim rolnikom.
Redakcja - Co Pan na to, jaki jest aktualny stan pracy nad tą ustawą?
Piotr Polak – Ze smutkiem muszę stwierdzić, że ci co tak mówią, nie do końca zapoznali się z treścią omawianej ustawy. Zapisy projektu cytowanej ustawy zmieniły się w trakcie pierwszego czytania oraz w pracach Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wiele postulatów wnoszonych przez rolników lub inne podmioty uczestniczące w konsultacjach społecznych zostało uwzględnionych. Dzisiaj, przed drugim czytaniem w Sejmie, projekt znacząco różni się od zapisów wyjściowych, a myślę, że w trakcie drugiego czytania pojawią się poprawki, nad którymi na pewno się pochylimy. Tak więc, około połowy kwietnia można będzie jednoznacznie wypowiedzieć się co do szczegółów treści ustawy.
Red. - Proszę powiedzieć czego dotyczą najważniejsze zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego na dzień dzisiejszy?
P.P. - Nabywcami nieruchomości rolnych będą mogli być tylko rolnicy indywidualni (tj. rolnicy, którzy posiadają kwalifikacje rolnicze, prowadzą osobiście co najmniej przez 5 lat gospodarstwo rolne o powierzchni, która nie przekracza 300 ha użytków rolnych oraz zamieszkuje w tym gospodarstwie, a także podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie w przypadku, jeżeli powierzchnia gospodarstwa przekracza 50 ha użytków rolnych). Wymogi ustawowe nie będą dotyczyć osób bliskich zbywcy (tj. zstępnych, wstępnych, rodzeństwa, dzieci rodzeństwa, małżonka, osób przysposabiających i przysposobionych), jednostek samorządu terytorialnego oraz Skarbu Państwa. Rolnik indywidualny będzie mógł w drodze umowy darowizny, dożywocia i sprzedaży nadal przenosić własność nieruchomości rolnej. Będą one mogły być nabywane także w drodze dziedziczenia, zapisu windykacyjnego oraz orzeczenia sądu lub organu egzekucyjnego wydanego na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Za zgodą Prezesa Agencji, wyrażoną w drodze decyzji administracyjnej, od której odwołanie przysługiwać będzie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, nieruchomości rolne będą mogły nabywać także inne podmioty dające gwarancję należytego prowadzenia działalności rolniczej oraz jeśli w wyniku nabycia nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych. Zgodę na nabycie będzie mogła uzyskać również osoba fizyczna zamierzająca utworzyć gospodarstwo rodzinne, jeśli posiada kwalifikacje rolnicze, daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej i zobowiąże się do zamieszkiwania przez okres, co najmniej 5 lat od dnia nabycia nieruchomości na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która wejdzie w skład tworzonego gospodarstwa rodzinnego.
Red. - A co w przypadku niewyrażenia zgody na nabycie nieruchomości przez Prezesa Agencji?
P.P. - Na wniosek zbywcy agencja będzie zobowiązana do nabycia tej nieruchomości za zapłatą ceny rynkowej.
Red. - W jaki sposób chcecie Państwo wyeliminować możliwości spekulacyjnego zakupu ziemi rolnej przez tzn. „słupy”?
P.P. - Poprzez wprowadzenie zakazu zbycia lub oddania nieruchomości rolnej w posiadanie innemu podmiotowi bez zgody sądu przez okres 10 lat od dnia jej nabycia. Jednak te regulacje nie będą dotyczyć Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego.
Zamierzamy także utrzymać jak dotąd obowiązujące prawo pierwokupu agencji oraz prawo nabycia gruntów rolnych, w przypadku przeniesienia własności w innej formie niż sprzedaż, a także prawo pierwokupu dla dzierżawcy będącego rolnikiem indywidualnym. Uprawnienia do prawa pierwokupu i nabycia w określonych ustawie przypadkach nie będą przysługiwać, jeżeli nabywcą będzie osoba bliska zbywcy.
Red. - Jakie są najważniejsze zmiany w ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa?
P.P. - Nieruchomości rolne Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w pierwszej kolejności będą wydzierżawiane albo sprzedawane na powiększenie lub utworzenie gospodarstw rodzinnych. Warunkiem nabycia nieruchomości z zasobu jest nie przekroczenie 300 ha użytków rolnych. Zmniejszono także limit nabywanych gruntów zasobu do 300 ha użytków rolnych. Projekt ustawy zakłada zniesienie pierwszeństwa w nabyciu gruntów zasobu przysługującego byłym właścicielom nieruchomości i ich spadkobiercom. Wszystkie nieruchomości rolne w pierwszej kolejności zbywane będą w drodze przetargów ograniczonych. Proponuje się umożliwienie udziału w tych przetargach, osobom poniżej 40 roku życia, którzy nie są rolnikami indywidualnymi, gdyż nie spełniają tylko wymogu 5-letniego okresu osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego. Projekt ustawy zakłada wykluczenie z udziału we wszystkich rodzajach przetargów osób, które mają zaległości finansowe wobec wskazanych jednostek sektora finansów publicznych albo nie opuściły gruntów zasobu mimo wezwania agencji.
Każdy nabywca nieruchomości zasobu przed zawarciem umowy sprzedaży składać będzie pod groźbą odpowiedzialności karnej oświadczenie o pochodzeniu środków finansowych na ten cel oraz że nie zawarł umowy przedwstępnej na zbycie tej nieruchomości. Nieruchomości rolne nabyte z zasobu nie będą mogły być zbyte bez zgody agencji w okresie 10 lat od dnia ich nabycia, a nabywca będzie musiał przez ten okres prowadzić na nich osobiście działalność rolniczą. Zgody agencji wymagać będzie również obciążenie tych nieruchomości hipoteką.
Zmiany w Kodeksie Cywilnym przewidują wprowadzenie zasady, iż przez zasiedzenie grunty może nabyć jedynie rolnik indywidualny, których obszar łącznie nie przekroczy 300 ha użytków rolnych.
Red. - Czy rolnicy nie będą mogli powiększać swoich gospodarstw?
P.P. - Projekt ustawy przewiduje wstrzymanie sprzedaży nieruchomości zasobu agencji na okres 5 lat. Ma to na celu spełnienie postulatów zgłaszanych przez rolników, którzy chcą mieć równe szanse w dostępie do państwowej ziemi rolnej w Polsce, a w skutek ustawicznego wzrostu cen nieruchomości rolnych nie mają obecnie wystarczających środków na ich zakup. Z tego względu, w tym okresie, podstawowym sposobem zagospodarowania nieruchomości zasobu powinny być korzystne dla rolników trwałe dzierżawy. Należy bowiem wskazać, że gospodarstwo może być powiększone również poprzez dzierżawę nieruchomości rolnych. Po 5 latach dzierżawy rolnicy uzyskają prawo pierwszeństwa nabycia tych gruntów, co oznacza, że będą mogli je nabyć w przypadku przeznaczenia ich do sprzedaży przez Agencję Nieruchomości Rolnych po cenie oszacowania. Należy zwrócić również uwagę, że wstrzymanie sprzedaży nie będzie dotyczyć nieruchomości rolnych o powierzchni do 1 ha (w tym osiedleniu się na wsi i wybudowaniu domu), a ponadto Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na wniosek Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych, będzie mógł wyrazić zgodę na sprzedaż nieruchomości rolnych, jeśli będą za tym przemawiać względy społeczno-gospodarcze (np. wtedy gdy, izba rolnicza, albo inne organizacje rolnicze wystąpią o przeprowadzenie przetargu ograniczonego na sprzedaż na rzecz rolników indywidualnych). Rolnicy będą mogli także bez przeszkód powiększać swoje gospodarstwa poprzez nabywanie gruntów na rynku prywatnym. Zgodnie z projektem ustawy, nieruchomości rolne oprócz rolników będą mogły kupić również osoby bliskie zbywcy (zstępni m.in. dzieci, wstępni, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonek, osoby przysposabiające i przysposobione).
Zwrócić także należy uwagę, iż obecnie najwięcej transakcji (ok.80%) na rynku prywatnym odbywa się pomiędzy rolnikami indywidualnymi, którzy zgodnie z projektem będą mogli w dalszym ciągu, bez przeszkód, nabywać nieruchomości. Sprzedaż nieruchomości rolnej lub oddanie jej w posiadanie innym podmiotom będzie możliwe po upływie 10 lat od nabycia nieruchomości. Wcześniej będzie to możliwe za zgodą sądu. Należy również podnieść, że ograniczenia te będą dotyczyć jedynie nieruchomości nabytych po wejściu w życie omawianych regulacji.
Red. - Czy dzieci rolnika, które mieszkają w mieście będą mogły odziedziczyć ziemię po rodzicach?
P.P. - Zgodnie z projektem ustawy nabycie przez osoby bliskie nieruchomości rolnej w drodze dziedziczenia nie podlega żadnym ograniczeniom. Dlatego też, dzieci będą mogły dziedziczyć po rodzicach ziemię, bez względu na to czy mieszkają w mieście czy na wsi.
Red. - Proszę o krótkie podsumowanie
P.P. - Chcemy postawić przede wszystkim na rozwój rolnictwa indywidualnego w Polsce,
przyjęcie zmian legislacyjnych zawartych w projekcie będzie prowadzić do rzeczywistego, oparcia ustroju rolnego na gospodarstwach rodzinnych.
Rolnik będzie miał pełne prawo do dziedziczenia, prawo to wynika z Konstytucji.
Ważne jest także, iż w obrocie prywatnym nic się nie zmienia. Podobne rozwiązania są stosowane w krajach Europy Zachodniej.